Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp chỉ đạo tổ chức hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp Lớp 10 (bộ Cánh diều), Chương trình giáo dục phổ thông 2018, tại Trường THPT Thái Lão

1. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm 40 
2. Nhận định về áp dụng sáng kiến kinh nghiệm và khả năng mở rộng 40 
đề tài 
3. Kiến nghị 41 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 43 
PHỤ LỤC 44 
 2 
 Phần một 
 ĐẶT VẤN ĐỀ 
 1. Lí do chọn đề tài 
 Xuất phát từ mục tiêu chương trình giáo dục phổ thông cụ thể hoá mục tiêu giáo dục 
phổ thông, giúp học sinh làm chủ kiến thức phổ thông, biết vận dụng hiệu quả kiến 
thức, kĩ năng đã học vào đời sống và tự học suốt đời, có định hướng lựa chọn nghề 
nghiệp phù hợp, biết xây dựng và phát triển hài hoà các mối quan hệ xã hội, có cá tính, 
nhân cách và đời sống tâm hồn phong phú, nhờ đó có được cuộc sống có ý nghĩa và 
đóng góp tích cực vào sự phát triển của đất nước và nhân loại. 
 Với ý nghĩa đó, Bộ giáo dục và đào tạo đã xây dựng chương trình tổng thể 2018 với 
những điểm mới so với chương trình phổ thông 2006, chương trình giáo dục phổ thông 
mới nhấn mạnh, chương trình giáo dục trung học phổ thông giúp học sinh tiếp tục phát 
triển những phẩm chất, năng lực cần thiết đối với người lao động, ý thức và nhân cách 
công dân, khả năng tự học và ý thức học tập suốt đời, khả năng lựa chọn nghề nghiệp 
phù hợp với năng lực và sở thích, điều kiện và hoàn cảnh của bản thân để tiếp tục học 
lên, học nghề hoặc tham gia vào cuộc sống lao động, khả năng thích ứng với những đổi 
thay trong bối cảnh toàn cầu hoá và cách mạng công nghiệp mới. 
 Năm học 2022 – 2023, Bộ giáo dục đã có hướng dẫn số 1496//BGDĐT-GDTrH ngày 
19 tháng 04 năm 2022 về triển khai thực hiện chương trình giáo dục phổ thông ban hành 
kèm theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26/12/2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo 
dục và Đào tạo (Chương trình GDPT 2018) đối với lớp 6, lớp 7, lớp 10 và Chương trình 
giáo dục phổ thông ban hành kèm theo Quyết định số 16/2006/QĐ-BGDĐT ngày 
05/5/2006 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (Chương trình GDPT 2006) đối với 
các lớp còn lại. Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp trong chương trình phổ thông 
được quy định cụ thể: 
 Chương trình Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp bao gồm các nội dung hoạt động 
được tổ chức trong và ngoài nhà trường với các hình thức hoạt động Sinh hoạt dưới cờ, 
Sinh hoạt lớp, Hoạt động giáo dục theo chủ đề và Hoạt động câu lạc bộ. Căn cứ vào 
điều kiện thực tế của nhà trường, hiệu trưởng phân công cán bộ quản lí, giáo viên đảm 
nhận việc tổ chức thực hiện các hoạt động phù hợp với năng lực của cán bộ quản lí, giáo 
viên. 
 Kế hoạch tổ chức các hoạt động được xây dựng phù hợp với điều kiện thực tiễn của 
nhà trường; tăng cường phối hợp với cha mẹ học sinh, chính quyền địa phương, các tổ 
chức, cá nhân có liên quan để tổ chức cho học sinh thực hiện các hoạt động trong và 
ngoài nhà trường. 
 Cán bộ quản lí, giáo viên được phân công tổ chức hoạt động nào thực hiện việc 
kiểm tra, đánh giá thường xuyên đối với hoạt động đó theo kế hoạch. Bài kiểm tra, đánh 
 4 
 5. Điểm mới của đề tài 
 Đề tài phân tích và chứng minh việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm, hướng 
 nghiệp trong Trường THPT Thái Lão đã góp phần quan trọng trong việc thực hiện mục 
 tiêu cao nhất là đảm bảo chất lượng giáo dục của nhà trường. 
 Những giải pháp đưa ra trong đề tài được thực hiện trên cơ sở vận dụng sáng tạo 
 văn bản chỉ đạo của cấp trên phù hợp với tình hình thực tiễn của nhà trường và địa 
 phương, phù hợp với Chương trình giáo dục phổ thông mới 2018. 
 6. Cấu trúc của đề tài 
 Phần một: Đặt vấn đề 
 1. Lí do chọn đề tài. 
 2. Mục đích nghiên cứu. 
 3. Nhiệm vụ nghiên cứu. 
 4. Phương pháp nghiên cứu. 
 5. Điểm mới của đề tài. 
 Phần hai: Nội dung 
 Chương 1. Cơ sở lí luận 
 Chương 2. Thực trạng hoạt động giáo dục tại Trường THPT Thái Lão 
 Chương 3. Các giải pháp chỉ đạo tổ chức hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp 
 lớp 10, Chương trình giáo dục phổ thông 2018, tại Trường THPT Thái Lão 
 Chương 4. Kết quả thực hiện 
 Phần ba: Kết luận 
1. Kết luận 
2. Kiến nghị 
 6 
+ NL định hướng nghề nghiệp: lựa chọn được hướng học tập hoặc nghề nghiệp phù hợp 
với sở thích, hứng thú, PC và NL của bản thân dựa trên những hiểu biết về nghề hoặc 
nhóm nghề và có kế hoạch hoàn thiện bản thân để đáp ứng yêu cầu của định hướng 
nghề nghiệp. 
 Toàn bộ 5 PC chủ yếu, 3 NL đặc thù của HĐTN, HN được mô tả chi tiết thành 
các yêu cầu cần đạt ứng với từng cấp học nói trên là định hướng căn bản cho GV khi tổ 
chức các HĐTN, HN ở trường THPT nhằm đạt được các PC chủ yếu và các NL chung. 
Việc tổ chức HĐTN, HN ứng với từng HĐGD cụ thể sẽ bám sát vào các yêu cầu cần đạt 
này. Tuỳ theo mục tiêu, yêu cầu cần đạt trong CT HĐTN, HN nói trên mà nhà giáo dục 
lựa chọn nội dung, vận dụng phương thức tổ chức HĐGD tương ứng. Và ngược lại, khi 
lựa chọn nội dung, vận dụng một phương thức GD tích cực, nhà giáo dục sẽ góp phần 
tạo cơ hội để HS có thể đạt được các yêu cầu cần đạt về PC và NL đã quy định trong CT 
HĐTN, HN. 
 Dựa vào quan điểm xây dựng chương trình hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp 
lớp 10, chương trình giáo dục phổ thông mới 2018, các Nhà trường quyết định lựa chọn 
tài liệu, sách giáo khoa phù hợp với thực tiễn của Nhà trường. 
 1.1.2. Xuất phát từ định hƣớng chung về hình thức và phƣơng pháp tổ chức 
Hoạt động trải nghiệm, hƣớng nghiệp phát triển phẩm chất, năng lực học sinh 
Trung học phổ thông 
 Bộ giáo dục và dào tạo chỉ ra: Trong CT GDPT (2018), HĐTN, HN là HĐGD do 
nhà giáo dục định hướng, thiết kế và hướng dẫn thực hiện, tạo cơ hội cho HS tiếp cận 
thực tế, thể nghiệm các cảm xúc tích cực, khai thác những kinh nghiệm đã có và huy 
động tổng hợp kiến thức, kĩ năng của các môn học và lĩnh vực GD để thực hiện những 
nhiệm vụ được giao hoặc giải quyết những vấn đề của thực tiễn đời sống nhà trường, 
gia đình, xã hội phù hợp với lứa tuổi; thông qua đó, chuyển hoá những kinh nghiệm đã 
trải qua thành tri thức mới, hiểu biết mới, kĩ năng mới góp phần phát huy tiềm năng 
sáng tạo và khả năng thích ứng với cuộc sống, môi trường và nghề nghiệp tương lai. 
Bản chất HĐ trải nghiệm là nhà giáo dục là người định hướng, tổ chức, hướng dẫn các 
loại hình HĐ, các mối quan hệ đa dạng, phong phú của HS, HS trực tiếp tham gia vào 
các HĐ và giao lưu này nhằm chuyển hóa một cách tích cực các chuẩn mực giá trị thành 
niềm tin, thái độ, hành động, hành vi ứng xử đúng đắn trong cuộc sống thực tiễn. HĐTN 
là HĐ của HS, do HS, vì HS dưới vai trò chủ đạo của nhà giáo dục. 
 CT HĐTN, HN (2018) đã định hướng chung phương thức tổ chức HĐTN là: 
− Phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của HS, làm cho mỗi HS đều sẵn sàng tham 
gia trải nghiệm tích cực. 
− Tạo điều kiện cho HS trải nghiệm, sáng tạo thông qua các HĐ tìm tòi, vận dụng kiến 
thức và kinh nghiệm đã có vào đời sống, hình thành, phát triển kĩ năng giải quyết vấn đề 
và ra quyết định dựa trên những tri thức và ý tưởng mới thu được từ trải nghiệm. 
− Tạo cơ hội cho HS suy nghĩ, phân tích, khái quát hoá những trải nghiệm để kiến tạo 
kinh nghiệm, kiến thức và kĩ năng mới. 
− Lựa chọn linh hoạt, sáng tạo các hình thức, phương pháp GD phù hợp: hình thức 
khám phá, tương tác, cống hiến, nghiên cứu; phương pháp tổ chức giải quyết vấn đề, 
tình huống, phương pháp thực hành, luyện tập, HĐ nhóm, đóng vai, trò chơi, khích lệ, 
động viên; phương pháp tạo sản phẩm và các phương pháp GD khác. 
 8 
năng cần thiết, phù hợp với sự phát triển lứa tuổi (kỹ năng giao tiếp, kỹ năng sống, kỹ 
năng ra quyết định, kỹ năng hợp tác, và sẵn sàng tham gia các hoạt động của tập thể...). 
Tạo cho học sinh lòng ham thích, hứng thú trong hoạt động từ đó bồi dưỡng tình cảm 
yêu trường, yêu lớp, yêu quý thầy cô, bạn bè, yêu quê hương, đất nước 
 Hàng năm, Nhà trường chỉ đạo xây dựng kế hoạch tổ chức thực hiện hoạt động 
ngoài giờ lên lớp của đơn theo từng chủ đề, chủ điểm như: Mái trường thân yêu; Vòng 
tay bè bạn; Biết ơn Thầy Cô giáo; Uống nước nhớ nguồn; Ngày tết quê em; Em yêu 
tổ quốc Việt Nam; Ngày của mẹ và cô; Chúng em hát về hòa bình hữu nghị; Bác Hồ 
kính yêu. 
 Thông qua các lần tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp đã tạo điều kiện cho học 
sinh rèn luyện được năng lực, phẩm chất, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của 
các em, các em cũng đã cảm thấy tự tin, dạn dĩ hơn. Bên cạnh đó còn có ý nghĩa rất tích 
cực khác là các em đã cũng cố, khắc sâu được những kiến thức đã học ở trên lớp, phát 
triển thêm kĩ năng sống, kĩ năng giao tiếp của các em. 
 Khi tham gia những hoạt động ngoài giờ lên lớp các em được bồi dưỡng, ôn tập 
lại và phát triển thêm những kiến thức, kỹ năng từ các môn học, từ đó các em có thể vận 
dụng những kiến thức, kĩ năng ấy vào thực tế cuộc sống của mình. 
Trong quá trình tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp nhà trường còn lồng ghép nội 
dung giáo dục giá trị sống, kĩ năng sống cho các em học sinh; tích hợp nội dung giáo 
dục môi trường, tiết kiệm năng lượng, tư tưởng Hồ Chí Minh, biển đảo trong quá trình 
tổ chức các hoạt động. 
 Thông qua các hoạt động các em cảm thấy được vui chơi, giải trí sau những giờ 
học căn thẳng. Vì vậy, các em yêu mến mái trường, thầy cô, bè bạn. Bên canh đó còn tổ 
chức các hoạt động như lao động làm vệ sinh trong khuôn viên nhà trường, trồng hoa, 
cây cảnh, tạo cảnh quang xanh - sạch - đẹp trong khuôn viên nhà trường. 
 Với việc tổ chức tốt các hoạt động trên đã góp phần lớn vào việc hưởng ứng, thực 
hiện cuộc vận động xây dựng “Trường học thân thiện - Học sinh tích cực” của đơn vị. 
 - Trường THPT Thái Lão đã đạt được nhiều kết quả tốt đẹp từ những hoạt động 
NGLL từ đó học sinh có được những trải nghiệm bổ ích khi tham gia các câu lạc bộ, 
tham quan, dã ngoại, đi thực tế, tham gia các trò chơi dân gian, lễ hội ẩm thực 
 - Trong hoạt động hướng ngoài giờ lên lớp, hướng nghiệp định hướng nghề 
nghiệp, Trường THPT Thái Lão đã thực hiện tốt các chủ đề, chủ điểm theo từng tháng 
trong năm học. 
 Vê hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp theo chương trình giáo dục phổ thông 
mới tại Trường THPT Thái Lão đã đạt được một số kết quả như: 
 - Phát huy được phẩm chất năng lực học sinh từ những chủ đề trải nghiệm, hướng 
nghiệp 
 - Chương trình học được bố trí chính khóa nên khá thuận lợi trong các hoạt động 
tổ chức tại Nhà trường 
 1.2.1.2. Những hạn chế tồn tại 
 10 
trọng thường xuyên, vì thế để thực hiện hoạt động giáo dục trải nghiệm, hướng nghiệp 
hiệu quả, chúng tôi đã đề ra “Một số giải pháp chỉ đạo tổ chức hoạt động trải nghiệm, 
hướng nghiệp tại Trường THPT Thái Lão”. 
 Nguồn khảo sát theo google forms: 
https://docs.google.com/forms/d/1HB5jhnA4mrhMM_v1yrG2AQEH77JeXcOJtcd9eiePgcI/
edit#responses 
 Chƣơng 2. MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỈ ĐẠO TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG TRẢI 
NGHIỆM, HƢỚNG NGHIỆP TẠI TRƢỜNG THPT THÁI LÃO 
 2.1. Các giải pháp thực hiện 
 2.1.1. Tổ chức Hội nghị tập huấn cho cán bộ giáo viên, giới thiệu chƣơng trình 
giáo dục phổ thông 2018 và tài liệu SGK mới 
 - Công tác tổ chức Hội nghị tập huấn cho cán bộ giáo viên về hoạt động trải nghiệm, 
hướng nghiệp chương trình giáo dục phổ thông mới 2018 là giải pháp hết sức cần thiết, 
 12 
 Buổi tập huấn cho giáo viên nhận thức rõ bản chất môn học: cần có sự phối hợp với 
Đoàn thanh niên; phối hợp với các tổ chức ngoài Nhà trường. 
 Mặc dù không được đào tạo chính quy nhưng với khả năng sư phạm, cách phối hợp 
thực hiện, nghiên cứu kế hoạch giáo dục, mục tiêu bài học, bất kỳ giáo viên nào cũng 
thực hiện được hoạt động giáo dục này, việc tổ chức Hội nghị ngay từ đầu năm, khi tiếp 
cận với chương trình sẽ giúp giáo viên hiểu rõ được môn học, nhiều giáo viên cảm thấy 
thích thú với hoạt động giáo dục mới này. 
 Buổi tập huấn chia làm 3 hoạt động: thứ nhất trình bày những vấn đề chung về môn 
học; thứ hai các nhóm tập trung xây dựng giáo án hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp 
theo công văn 5512 của Bộ giáo dục và đào tạo; thứ ba cùng nhau thảo luận, nghiên cứu 
chương trình, xây dựng chương trình và lựa chọn sách giáo khoa. 
 Có thể nói đây là giải pháp mở đường rõ ràng nhất, khi giáo viên còn mơ hồ trước 
chương trình mới, trước một hoạt động giáo dục mới thì việc tập huấn, triển khai các 
văn bản sẽ giúp giáo viên hiểu được việc dạy bộ môn mới này như thế nào? Giải pháp 
thực sự hữu ích trong quá trình chỉ đạo hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp tại Trường 
THPT Thái Lão mà chúng tôi đã ứng dụng. 
 2.1.2. Thành lập Ban hoạt động trải nghiệm, hƣớng nghiệp, xây dựng chƣơng 
trình giáo dục hoạt động trải nghiệm, hƣớng nghiêp lớp 10, chƣơng trình GDPT 
2018 
 Sau khi tổ chức tập huấn cho giáo viên, công việc tiếp theo chúng tôi thực hiện đó là 
xây dựng chương trình giáo dục hoạt động trải nghiệm, hướng nghiêp lớp 10, chương 
trình giáo dục phổ thông mới 2018. Chúng tôi thực hiện xây dựng và tổ chức thực hiện 
kế hoạch giáo dục nhà trường theo Công văn số 5512/BGDĐT-GDTrH ngày 
18/12/2020 về việc xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục của nhà trường và 
Công văn số 1496/BGDĐT-GDTrH ngày 19/4/2021 của Bộ giáo dục đào tạo và công văn 
số 804/SGD&ĐT-GDTrH ngày 27/4/2022 của Sở GD&ĐT về hướng dẫn thực hiện 
chương trình GDTrH năm học 2022 – 2023; Công văn số 1776/SGD&ĐT-GDTrH ngày 
26 /8/2022 của Sở GDĐT về hướng dẫn thực hiện chương trình GDTrH năm học 2022-
2023. 
 Hiệu trưởng ra quyết định thành lập Ban hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp gồm: 
 + 01 đồng chí Phó Hiệu trưởng phụ trách; 
 + Đoàn thanh niên; 
 + Giáo viên chủ nhiệm lớp 10; 
 + Nhóm chuyên môn 
 Ban hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 10 tổ chức các buổi họp cùng nhau 
thống nhất xây dựng kế hoạch giáo dục dưới sự hướng dẫn của đồng chí Phó Hiệu 
 14 
 Hình 2.1. Sân khấu hóa trong tiết học trải nghiệm 
Hình 2.2. Giao lưu những tấm gương thành công về phát triển kinh tế gia đình 
 Hình thức nói chuyện chuyên đề: chuyên gia tâm lý, các nhà chuyên môn, người 
nổi tiếng được mời đến nói chuyện, giao lưu với học sinh hoặc trang bị kiến thức, hiểu 
biết chuyên biệt trong một số lĩnh vực như phòng cháy chữa cháy; phòng chống đuối 
nước, phòng chống bắt cóc và xâm hại tình dục trẻ em. 
 Trong năm học 2022 – 2023, trong chương trình trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 
10, với chủ đề giao lưu với người làm kinh tế giỏi ở địa phương, Nhà trường đã tổ chức 
giao lưu với người làm nghề chả dam ở Hưng Đạo, nghề làm bánh cà ở Hưng Tân và 
nghề làm kẹo cu đơ ở Hưng Châu,... 
 16 
 Hình 2.5. Chủ đề thi vẽ tranh an toàn cho người lao động 
 Hình 2.6. Rung chuông vàng, thi tìm hiểu kiến thức sức khỏe sinh sản 
 vị thanh niên 
 Qua các cuộc thi phát hiện năng lực sở trường của các em về năng khiếu nghệ thuật: 
hát, múa, hội họa,... 
 Các chủ đề cho sinh hoạt lớp được xây dựng dựa trên yêu cầu cần đạt của chương 
trình và đã được nhà trường đưa vào kế hoạch nhà trường. Tổ chức triển khai các hoạt 
động đã được chuẩn bị trước (chủ yếu do học sinh thực hiện). 
 Trong quá trình tổ chức thực hiện, nhà trường phối hợp với các tổ chức trong và 
ngoài nhà trường để thực hiện hiệu quả. Năm học 2022 – 2023, với sự phối hợp với phụ 
huynh, với công ty lữ hành du lịch, Nhà trường đã tổ chức 2 chuyến đi tham quan thực 
 18