Sáng kiến kinh nghiệm Kinh nghiệm sử dụng nền tảng Meet trong Google để dạy học trực tuyến và hướng dẫn học tập môn Ngữ văn

 Vì thế, tôi chọn sáng kiến về ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học môn 
Ngữ văn do ảnh hưởng của Covid-19, cụ thể là tận dụng sức mạnh của nền tảng Google 
để dạy học trên Google Meet và giao bài, hướng dẫn học sinh học tập hiệu quả.
 2. Tên sáng kiến: Kinh nghiệm sử dụng nền tảng Meet trong Google để dạy 
học trực tuyến và hướng dẫn học tập môn Ngữ văn.
3. Tác giả sáng kiến:
 - Họ và tên: Nguyễn Thị Anh
 - Địa chỉ tác giả sáng kiến: Trường Phổ thông DTNT cấp 2-3 Vĩnh Phúc
 - Số điện thoại: 0986056782; Email: nguyenanhdtnt@gmail.com
4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Nguyễn Thị Anh
5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: áp dụng trong giảng dạy Ngữ văn cho học sinh Trung 
học phổ thông.
6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử: Ngày 09 tháng 11 năm 
2021.
 7. Mô tả bản chất của sáng kiến:
 7.1. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến
 7.1.1. Về thuận lợi:
 Ban giám hiệu nhà trường và sự chỉ đạo của các cấp đã tạo điều kiện cho giáo 
viên bồi dưỡng, khai thác ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học từ nhiều năm 
nay. Công nghệ thông tin tạo thuận lợi lớn về nguồn khai thác tư liệu phong phú cho 
giáo viên. 
 Trong thời kỳ bùng nổ của công nghệ thông tin, bên cạnh các phần mềm tiện ích, 
công cụ hỗ trợ ưu việt cho dạy học Ngữ văn đã được dùng hiệu quả như Powerpoint, 
E-learning, Presenter... Giáo viên cũng đã mạnh dạn tìm kiếm các hỗ trợ khác như 
Kahoot, Prezi, Sway với nhiều tính năng nổi trội đem lại hiệu quả cao trong việc tạo 
video, bài giảng, hỗ trợ thiết kế bài tập Ngữ văn. Các phần mềm dạy trực tuyến đều có 
lợi thế riêng mà được sử dụng nhiều nhất là Zoom và Teams. Tất cả phần mềm, ứng 
dụng đều có tiện ích và giúp giáo viên có thể sử dụng dạy học hiệu quả.
 2 Ứng dụng Zoom sử dụng tiếng Anh trong nhiều cài đặt khiến một số giáo viên 
và học sinh gặp khó khăn.
 Tình trạng quá tải khi giờ học cùng lúc diễn ra với tất cả các cấp học trên địa bàn.
 Nếu sử dụng các ứng dụng riêng lẻ, giáo viên chưa tận dụng được sức mạnh công 
nghệ thông tin trong chấm, chữa trả bài môn Ngữ văn. Việc chấm bài vẫn phải thực 
hiện thủ công trên giấy.
 Trong thời gian hạn chế tiếp xúc xã hội do ảnh hưởng của dịch bệnh hoặc các 
trường hợp học tập online, nếu làm bài kiểm tra đánh giá trên giấy thì ít kiểm soát được 
việc học sinh trực tiếp làm bài, học sinh không thể nộp bài cho giáo viên nếu không gặp 
trực tiếp. Các phần mềm và ứng dụng được sử dụng trong môn Ngữ văn mới chỉ phục 
vụ việc thiết kế trình chiếu, bài giảng, videochứ chưa có ứng dụng học tương tác và 
chưa hỗ trợ giáo viên chấm, chữa, trả bài.
 7.1.3. Sự cần thiết đề xuất giải pháp mới
 Hướng tới mục tiêu dạy học đánh giá năng lực của chương trình giáo dục phổ 
thông mới, giáo viên tăng cường sáng tạo, vận dụng công nghệ vào dạy học, môn Ngữ 
văn tất yếu phải vận dụng thế mạnh công nghệ để đổi mới và hỗ trợ hoạt động dạy học 
tức thời, khóa học, trong đó có ứng dụng họp trực tuyến Google Meet không giới hạn 
thời gian, số lượng người tham gia có thể tới 200 người và khi mạng gián đoạn trở lại 
bình thường thì các thông tin đang diễn ra của giờ học ngay lập tức được giữ nguyên.
 Môn Ngữ văn dù chưa áp dụng đại trà cách kiểm tra đánh giá theo hình thức trắc 
nghiệm, song có thể sử dụng Google Classroom có liên kết với Google Meet để hỗ trợ 
giải quyết vấn đề lưu trữ, soi đáp án khi chấm bài, lưu bài và xuất điểm của học sinh 
một cách dễ dàng hơn. Google Meet cũng có thể hỗ trợ đưa các tài liệu, video bài giảng 
khác hoặc link học tập lên ứng dụng cho học sinh theo dõi, học tập một cách dễ hiểu, 
dễ làm với hầu hết giáo viên do sử dụng tiếng Việt trên cả trang Web hướng dẫn và ứng 
dụng.
 7.2 Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề: 
 7.2.1. Nghiên cứu tính mới, sự khác biệt của giải pháp Google Meet
 * Tính năng, đặc điểm, công dụng của Google Meet:
 4 - Ngoài phiên bản web, Google đã có phiên bản trên Android và iOS cho phép 
người học truy cập vào lớp học nhanh hơn, luôn cập nhật mọi thông tin về lớp học khi 
di chuyển.
 - Nếu sử dụng tài khoản Google của trường đã được cấp với dung lượng không 
giới hạn thì giáo viên có thể lưu trữ toàn bộ tài liệu giảng dạy, video tham khảo, hình 
ảnh lớp học, điểmngay trên Drive của lớp học này và chia sẻ cho học sinh mà không 
phải lo về không gian lưu trữ.
 - Giáo viên và học sinh có thể theo dõi, cập nhật tình hình lớp học ở bất kỳ nơi 
đâu (chỉ cần có laptop, tablet hay điện thoại có kết nối internet).
 - Khi giáo viên giao bài học, câu hỏi, bài tập thì học sinh sẽ nhận được thông báo 
tức thời để thực hiện và các tương tác được thực hiện dễ dàng có thể tùy chọn chế độ 
riêng tư hoặc công khai.
 - Liên kết với Drive và Classroom của Google, giáo viên có thể zoom (phóng to, 
thu nhỏ) bài làm trong quá trình chấm bài, nhận xét trực tiếp vào các đoạn, ghi điểm ở 
mỗi câu, mỗi ý trên bài và ứng dụng sẽ tự cộng điểm, xuất điểm và thông báo tới học 
sinh ngay lập tức khi việc chấm bài hoàn thành.
 * Tiện ích, tính mới nổi bật của Google Meet so với ứng dụng khác: 
 Có nhiều hệ thống quản lý học tập (LMS), nhiều nền tảng hỗ trợ học tập trực 
tuyến và hỗn hợp khác được sử dụng/ứng dụng phổ biến và rộng rãi trên thế giới. So 
với các hệ thống quản lý học tập, các nền tảng hỗ trợ trực tuyến và hỗn hợp cơ bản 
khác, Meet của google tiện ích ở các điểm sau:
 - Giáo viên có thể truy cập trực tiếp vào Google Meet thông qua Google Chrome 
hay trên các trình duyệt khác bằng cách truy cập meet.google.com mà không cần tải tệp 
hoặc plugin.
 - Giáo viên không cần phải tạo tài khoản riêng mà vẫn có thể lên lịch và tham gia 
các cuộc họp chỉ với thông tin đăng nhập Google.
 - Đã có bản ứng dụng miễn phí cho hệ điều hành Android và iOS sử dụng dễ 
dàng trên thiết bị di động.
 + Tích hợp tính năng G Suite.
 6 Ảnh 2. Ứng dụng Classroom trong Gmail
 * Tạo phòng học/buổi học trực tuyến mới
 Cách 1: Tạo phòng họp để thực hiện:
 Ảnh 3. Giao diện tạo cuộc họp mới
 Cách 2: Chọn Bắt đầu một cuộc họp tức thì để mở một phòng họp mới ngay 
lập tức.
 Ảnh 4. Giao diện tạo cuộc họp tức thì
 * Sử dụng lại phòng học đã tạo:
 Nếu mỗi lần họp ta lại tạo một phòng mới thi sẽ mất công gửi link phòng họp 
cho các thành viên nhiều lần. Do đó, ta chỉ cần tạo phòng họp một lần rồi lưu lại để 
buổi sau dùng tiếp.
 8 - Học sinh truy cập vào đường link: Đường link sẽ hiện lên thông báo đầu tiên 
ngay khi giáo viên vừa vào buổi học nếu học sinh đã cài đặt ứng dụng Meet trên điện 
thoại hoặc đã từng tương tác buổi học với giáo viên. Nếu thông báo đã tắt thì nhận được 
đường link buổi học, học sinh chỉ cần dán vào phần truy cập trang web hoặc nhấp trực 
tiếp vào đường link.
 Ảnh 8. Cách đăng nhập vào buổi học Meet
 Sau khi nhấp vào đường link thì ứng dụng hiện ra, học sinh nhấp vào: Tham gia 
và chờ được duyệt để vào lớp:
 Ảnh 9. Cách thức yêu cầu tham gia buổi học
 10 nội dung khác trong máy tính của mình bằng cách nhấn vào nút Trình bày ngay ở phía 
dưới màn hình.
 * Cách tắt chia sẻ màn hình, tắt trò chuyện trên Google Meet trên máy tính
 - Khi mở buổi học online trên Google Meet, nhấn vào biểu tượng ổ khóa.
 - Nhấn vào biểu tượng nút gạt tại mục Chia sẻ màn hình và mục Gửi tin nhắn 
trò chuyện để tắt tính năng chia sẻ màn hình và chat trong Google Meet.
 Ảnh 11. Cách tắt chia sẻ màn hình, tắt trò chuyện
 Sau khi tắt tính năng chia sẻ màn hình, biểu tượng chia sẻ màn hình sẽ được 
làm mờ và khi bạn nhấn vào biểu tượng sẽ có thông báo như hình bên dưới.
 * Cài đặt hiển thị: 
 - Tại phòng học, họp online trên Google Meet, nhấn vào biểu tượng 3 dấu chấm.
 - Chọn Thay đổi bố cục.
 - Chọn Xếp kề để nhìn thấy tất cả thành viên.
 12 Truy cập vào link Google Meet: meet.google.com, nhấn nút New Meeting (Cuộc 
họp mới). Tiếp theo, thầy/cô chọn Start an instant meeting (Bắt đầu một cuộc họp 
ngay lập tức).
 - Tại đây, thầy/cô có thể thêm học sinh vào lớp học bằng cách nhấn nút Thêm 
người khác hoặc copy link cuộc họp bên dưới và gửi cho học sinh.
 - Sau đó, mỗi khi có học sinh vào lớp học, Google Meet sẽ hiện lên thông báo 
như hình bên dưới và tự động thêm học sinh vào lớp.
 * Cách điểm danh học sinh online trên Google Meet khi học, họp online bằng 
Meet Attendance (Không phải dùng thủ công đọc tên từng học sinh): 
 - Cài tiện ích Meet Attendance.
 - Chọn tài khoản Gmail mà bạn sử dụng để dạy học hoặc họp online.
 - Chọn Allow để đồng ý cho phép tiện ích Meet Attendance truy cập vào Google 
Meet.
 - Sau khi tạo phòng học, họp online trên Google Meet, nhấn vào biểu tượng ở 
góc dưới bên phải.
 - Di chuyển con trỏ chuột vào biểu tượng ô vuông có dấu tích. Tại đây sẽ có 2 
tính năng để bạn lựa chọn:
 - Biểu tượng dấu cộng ở bên trái: sẽ điểm danh số người tham gia phòng học, 
họp online tại thời điểm hiện tại.
 - Biểu tượng dấu cộng ở bên phải: sẽ điểm danh toàn bộ số người đã tham gia 
vào phòng học, họp online.
 - Nhấn vào biểu tượng dấu cộng.
 - Nhấn vào biểu tượng ô vuông có dấu tích để xuất hiện file dữ liệu điểm danh. 
File này sẽ được lưu trong Google Drive của thầy cô.
 14 7.2.4. Xác định mục tiêu giáo dục và hướng dẫn chuẩn bị bài kĩ lưỡng
 * Bước 1: Xác định các phẩm chất và năng lực cần hình thành
 Về phẩm chất: Giáo dục các phẩm chất: Tình yêu thương con người, yêu quê 
hương đất nước (qua nội dung các bài học), phẩm chất trung thực, chăm chỉ, trách 
nhiệm qua các hoạt động chuẩn bị bài, tự học và làm chủ các hoạt động học.
 Về năng lực: Năng lực chung: Năng lực tự học, năng lực tự giải quyết vấn đề và 
sáng tạo, năng lực thẩm mỹ, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, năng lực công nghệ 
thông tin và truyền thông
 Năng lực riêng :
 + Năng lực tái hiện và vận dụng kiến thức,
 + Năng lực đọc - hiểu, giải mã văn bản,
 + Năng lực sáng tạo, năng lực tạo lập văn bản,
 + Năng lực vận dụng kiến thức văn học vào cuộc sống
 + Năng lực giao tiếp Tiếng Việt 
 + Năng lực thưởng thức Văn học/cảm thụ thẩm mỹ
 + Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học
 * Bước 2: Hướng dẫn học sinh chuẩn bị bài:
 - Giáo viên cần thiết phải giao chi tiết các nội dung hoạt động cần chuẩn bị cho 
học sinh từ trước khi diễn ra buổi học trực tuyến với một thời gian hợp lý.
 - Thường thì GV sẽ hướng dẫn HS chuẩn bị bài ở nhà theo các yêu cầu sau: Đọc 
và tóm tắt văn bản; Soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn tìm hiểu cuối bài; Tìm 
hiểu kiến thức và làm bài tập cô giáo yêu cầu khi về nhà. Các sản phẩm chuẩn bị được 
giao (thực hiện hoạt động cá nhân và hoạt động nhóm trong dạy học dự án)
 Để tiết kiệm thời gian tương tác trong buổi học trực tuyến thường chỉ diễn ra tối 
đa 90 phút (2 tiết học), GV cần thiết kế hoạt động chuẩn bị bài mô phỏng các dự án:
 Ví dụ :
 Giao dự án trong khâu chuẩn bị bài Sóng (Ngữ văn 12 dạy trực tuyến)
 Do giới hạn của chương trình giáo dục, bài thơ Sóng được học trong 02 tiết, HS 
lớp 12 phải thực hiện nhiều hoạt động học tập ở các môn nên không tổ chức dạy học 
 16 Trong tuần tiến hành dạy học theo kế hoạch, GV hoàn thiện thiết kế các hoạt 
động dạy học chi tiết, hỗ trợ HS trong các hoạt động chuẩn bị theo nhóm, kiểm tra và 
khuyến khích công việc chuẩn bị bài của HS, HS nộp trước sản phẩm cho GV đầu tuần 
để GV góp ý.
 7.2.5. Thiết kế dạy học trên lớp bằng các hoạt động đa dạng
 * Chú trọng hoạt động khởi động
 - Kích hoạt kiến thức tạo hứng thú, tạo tâm thế vào bài học mới.
 - Nhận biết và kết nối kiến thức đã biết và sẽ biết, cần học.
 - Các hình thức khởi động có thể thực hiện khi dạy trực tuyến trên Meet:
 + Mở video/bài hát/phim cùng chủ đề.
 + Trò chơi: Ô chữ, Ai là triệu phú, Vòng quay kì diệu, Ong tìm chữ
 Ví dụ các hình thức khởi động có thể thiết kế trong dạy học bài học Chí Phèo 
(Nam cao):
 1) Chiếu lên cho HS xem hình ảnh Lão Hạc và cậu vàng và hỏi các câu hỏi:
 - Hình ảnh này gợi em nhớ đến nhân vật nào? Nhân vật đó trong tác phẩm nào? 
Tác giả là ai?
 - Tác phẩm đó thuộc thể loại nào? Viết về đề tài gì?
 2) Giới thiệu tác phẩm bằng video đã chuẩn bị sẵn
 + Ý tưởng thiết kế hoạt động: Tạo tâm thế hứng thú cho học sinh vào bài học.
 + Nội dung hoạt động: cho học sinh trả lời câu hỏi sau khi xem video.
 + Phương pháp tổ chức dạy học: Giáo viên nêu câu hỏi và gợi mở sau khi học 
sinh trả lời.
 + Phương tiện: máy tính, máy chiếu, video
 + Sản phẩm: câu trả lời của học sinh.
 + Giáo viên cho học sinh xem trích đoạn phim Làng Vũ đại ngày ấy
 + Giáo viên đặt câu hỏi: Em hãy cho biết trích đoạn phim vừa xem thuộc bộ phim 
nào? Được chuyển thể từ tác phẩm chính nào của nhà văn Nam Cao? Cách khai thác số 
phận nhân vật trong tác phẩm có gì đặc biệt?
 Học sinh: suy nghĩ, phát biểu ý kiến (Giáo viên: Quan sát, hỗ trợ học sinh).
 18 Tư tưởng, cảm xúc chủ yếu?
 Cấu tứ bài thơ?
 Như vậy ngay từ khâu đọc, HS đã có thể hình dung về thế giới tác phẩm, hòa 
mình vào âm điệu và thế giới văn bản thơ để có những cảm nhận đầu tiên cơ bản nhất 
về bài thơ.
 - Tăng cường cho HS làm việc nhóm (qua mục trò chuyện), có tạo ra sản 
phẩm học tập:
 Thường khi dạy trực tuyến, vì lo thời gian và đường truyền mạng, Gv vẫn e ngại 
tổ chức hoạt động, song các HĐ nhóm sẽ tăng cường hứng thú học tập và giúp quản lí 
học sinh tốt hơn. Các hình thức có thể sử dụng là:
 + Sơ đồ tư duy.
 + Đàm thoại, gợi mở.
 + Dạy học hợp tác (nhóm, cặp đôi)
 + Giải quyết vấn đề.
 + Phiếu học tập (các nhóm thiết kế trong thời gian quy định bằng máy tính rồi 
chia sẻ cho cả lớp)
 + Thuyết trình.
 Ảnh 17. Sản phẩm học tập của HS
 Ảnh: Sản phẩm của nhóm HS chia sẻ trên Meet trong lớp học
 - Hoạt động luyện tập: 
 20 + Đánh giá:
 . Giáo viên đánh giá quá trình
 . Học sinh tự đánh giá
 + Cách thức tổ chức:
 . Giáo viên yêu cầu học sinh sưu tầm những câu thơ hay viết về tác phẩm vừa 
học. Sáng tác thơ và vẽ tranh theo chủ đề, thiết kế video...
 . Giáo viên đặt ra một số câu hỏi liên hệ, mở rộng để đáp ứng nhu cầu tiếp tục 
học tập và rèn luyện của hs sau bài học:
 . Học sinh về nhà tìm hiểu và hoàn thành nhiệm vụ được giao, nộp sản phẩm cho 
giáo viên.
 . Giáo viên thu sản phẩm học sinh. 
 + Sản phẩm: Những bài thơ, tranh vẽ, sơ đồ, video...
 Ảnh 19: Tranh vẽ của HS sau bài học Chí Phèo
 7.2.6. Liên kết với ứng dụng Classroom (lớp học) và Drive trong Google để 
giao bài, chấm bài, lưu trữ sản phẩm học tập của học sinh.
 * Cách tạo bài tập.
 Khi tạo lớp học, thì việc Upload bài tập là một bước rất quan trọng:
 22 - Chọn tiêu đề bài tập và hướng dẫn học sinh làm bài, nộp bài.
 - Chọn “tệp” để đính kèm file câu hỏi tự luận đã chuẩn bị. 
 - Chọn “tải lên” và “giao bài”.
 Ảnh 21. Cách tạo bài tập tự luận.
 * Thêm câu hỏi (hoặc bài tập kiểm tra)
 - Chọn “thêm câu hỏi” sẽ hiện ra form soạn câu hỏi, gồm ba thông tin chính:
 - Tiêu đề câu hỏi/bài tập
 - Hướng dẫn chung về câu hỏi, cách làm, cách nộp
 - File trắc nghiệm dạng Google Forms.
 - Nếu giáo viên đã soạn sẵn bài trắc nghiệm Google Forms lưu trên Google 
 - Drive thì có thể nhấn để chỉ ra file đó.
 - Nếu giáo viên chưa soạn thì biểu mẫu này đã đính kèm sẵn một file quiz trống, 
nhấn vào để mở ra soạn bài.
 - Nhấn để chọn loại câu hỏi
 - Nhấn ở từng câu hỏi để chỉ ra đáp án đúng và điểm tương ứng với câu hỏi (giúp 
việc chấm điểm tự động)
 - Nếu muốn đảo thứ tự lựa chọn trả lời với mỗi học sinh khác nhau, nhấn rồi chọn 
Shuffle option order.
 - Nếu giáo viên muốn phản hồi lại ở từng câu hỏi sau khi học sinh trả lời thì chọn 
“Học sinh có thể chỉnh sửa”.
 - Nhấn giữ chuột vào ở từng câu hỏi để thay đổi vị trí câu hỏi trong bảng hỏi.
 24 Ảnh 23. Minh họa hiển thị học liệu trên Classroom
 - Giáo viên chọn tải tài liệu, nhấp vào “Đăng”, khi đó học sinh sẽ nhận được 
thông báo về học liệu để tham gia học.
 - Giáo viên cũng có thể chọn đối tượng tham gia học bằng cách vào tùy chọn tất 
cả học sinh hoặc một số học sinh cần học bổ sung. Tùy chọn thời gian thông báo tới 
học sinh trong cài đặt thời gian bắt đầu học.
 * Chấm điểm bài tập và trả bài 
 Ảnh 24. Hiển thị phần chấm bài (tiếng Anh)
Sau khi học sinh hoàn thành bài tập, giáo viên có thể thực hiện các bước tiếp theo chính 
là chấm điểm và trả bài:
 - Nhấp vào tên của học sinh (E) đã nộp bài cần chấm điểm.
 26