Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp giúp phát triển kỹ năng đọc cho học sinh Lớp 1 trường Tiểu học Phúc Khánh khi học bộ sách Cánh Diều

 II. THỰC TRẠNG KỸ NĂNG ĐỌC CỦA HỌC SINH LỚP 1A TRƯỜNG 
TIỂU HỌC PHÚC KHÁNH KHI HỌC BỘ SÁCH CÁNH DIỀU
Trường Tiểu học Phúc Khánh nơi tôi đang công tác. Việc chuẩn bị các điều kiện 
để triển khai chương trình giáo dục tổng thể 2018 đã được nhà trường đặc biệt 
quan tâm và đầu tư một cách bài bản, từ việc tuyên truyền về chương trình giáo 
dục phổ thông mới tới khâu chuẩn bị cơ sở vật chất, việc lựa chọn giáo viên, tập 
huấn chương trình đều thực hiện một cách nghiêm túc và kịp thời. Tuy nhiên 
khi thực hiện chương trình mới, dạy học tiếng việt ở đơn vị thời gian đầu năm 
học còn gặp một số khó khăn: 
 Đối với giáo viên còn ảnh hưởng cách làm cũ, lúng túng, chưa thực sự 
linh hoạt trong điều chỉnh kế hoạch và điều chỉnh nội dung dạy học. Hình thức 
tổ chức tiết học chưa thực sự hấp dẫn lôi cuốn học sinh.. 
 Đối với học sinh, do thời gian nghỉ dịch Covid kéo dài nên các cháu học sinh 
Mầm Non chuẩn bị bước vào lớp 1còn gặp khó khăn về “ Nhận dạng các chữ 
cái và cách phát âm đúng, chưa mạnh dạn tự tin, chưa chủ động trong giao 
tiếp”. Giai đoạn đầu năm tôi nhận thấy kỹ năng đọc của học sinh còn chậm, đọc 
nhỏ, đọc chưa lưu loát. Một số học sinh phát âm sai do thói quen đã có từ trước 
hoặc do tiếng địa phương. Khi đọc các em còn hay mắc lỗi ngắt giọng (do ngắt 
giọng để lấy hơi một cách tuỳ tiện). Thậm chí còn không đọc được, quan sát của 
học sinh còn hạn chế, giờ học chưa được sôi nổi, các em còn nhút nhát, khả 
năng giao tiếp có nhiều khó khăn. 
Đối Phụ huynh còn lung túng trong hướng dẫn và tương tác giúp đỡ con em tự 
học ở nhà. Một số phụ huynh còn hoài nghi nội dung sách Tiếng Việt trong bộ 
sách Cánh Diều.
Nhiệm vụ của giáo viên là rèn và phát triển kỹ năng đọc cho học sinh, không 
những chỉ đọc thông được văn bản, mà còn phải đọc đúng văn bản.
Từ những thực tế nêu trên, tôi đã tìm tòi và thực hiện biện pháp để cải thiện 
được tình trạng đọc của học sinh và đã đem lại hiệu quả tích cực trong thời gian 
vừa qua. Tôi xin mạnh dạn đưa ra biện pháp. Đó là: 
 Hình ảnh làm quen với bảng chữ cái
 Để các em không bị nhàm chán tôi thay đổi các hình thức ôn bảng chữ cái bằng 
các trò chơi “Làm theo hiệu lệnh”. Cách thực hiện: Giáo viên cho học sinh lấy học, môn học phải được nhắc nhở, quan tâm khi các em có sự tiến bộ dù là nhỏ 
thì giáo viên cũng cần động viên khuyến khích các em để việc luyện phát âm 
chuẩn có hiệu quả.
3.3. Linh hoạt các hình thức luyện đọc trong giờ học tiếng việt để phát 
triển kỹ năng đọc cho học sinh.
Cách thực hiện này sẽ giúp học sinh có hứng thú, không gây nhàm chán. Ở mỗi 
hình thức đọc sẽ có những mặt tích cực riêng và có sự hỗ trợ lẫn nhau giúp học 
sinh phát huy được tối đa kỹ năng đọc. Để rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 
mình một cách hiệu quả tôi coi trọng và dùng hình thức đọc đồng thanh theo 
nhiều cấp độ cả lớp, dãy, bàn..và đặc biệt tôi dành nhiều thời gian để luyện đọc 
cho các em hơn trong một tiết học Tiếng Việt.
VD: Khi dạy bài 47: om, op tôi thực hiện các hình thức tổ chức rèn kỹ năng 
đọc như sau: Đọc đồng thanh cả lớp, đọc thầm, đọc theo dãy, nhóm 4, nhóm 
đôi, đọc cá nhân và tổ chức thi đọc (thi đọc theo nhóm, theo cặp, cá nhân) Và 
yêu cầu đọc này sẽ thay đổi linh hoạt tùy thuộc vào sự tiến bộ của học sinh nếu 
qua vài tuần đầu các em đã có tiến bộ hơn thì tôi đưa yêu cầu đọc đồng thanh ít 
đi và yêu cầu về đọc cá nhân sẽ được phát huy trong giờ học. Hình ảnh minh họa các hình thức tổ chức luyện đọc trong giờ tiếng việt – 1A
Để phát huy tối đa kỹ năng đọc tôi kết hợp sử dụng các trò chơi học tập khi 
luyện đọc. Các tiết học có trò chơi sẽ thu hút mức độ tập trung, hứng thú của 
học sinh mà không một phương pháp nào sánh được, dưới đây là hai trò chơi 
mà tôi thực hiện thấy rất hiệu quả:
+ Trò chơi “Hái hoa may mắn”
VD: Trong tiết các học, tiết ôn tập tôi thiết kế trò chơi trên violet tạo 1 sdile có 
bức tranh các loại hoa hồng, hoa huệ, hoa cúc, hoa sen.. đằng sau mỗi bông 
hoa ấy là các âm, vần, tiếng, từ theo yêu cầu của giáo viên và một phần quà. 
Học sinh muốn tìm phần quà ấy thì phải chọn một loài hoa và đọc nội dung 
bông hoa đó để xem bông hoa đó có mang lại phần quà may mắn không? 
 Hình ảnh minh họa trò chơi “Đố bạn”
Qua thực hiện cách làm trên tôi thấy học sinh biết thể hiện bản thân khi đọc bài, 
hoạt động học không bị nhàm chán các em rất tích cực thi đua nhau điều đó đã VD: Khi dạy bài 63: Ôn tập (TV1- Cánh Diều) trong bài tập đọc “Cua, cò và 
đàn cá” tiết 1 tôi thấy trong bài có sử dụng từ chén với từ này tôi thấy không 
phù hợp với đối tượng học sinh của lớp mình nên đã chủ động thay thế bằng từ 
gần gũi dễ hiểu như từ ăn hay đối với những bài tập đọc còn dài so học sinh lớp 
mình tôi không yêu cầu học sinh đọc cả bài mà đọc một vài câu, đoạn vừa sức 
với học sinh không gây áp lực cho các em để các em tự do phát triển năng lực 
của bản thân. 
 ( Học sinh tập nghe mẫu trên sách điện tử)
 Khi thực hiện cách này đối với lớp của mình tôi thấy giờ học nhẹ nhàng 
hiệu quả lại rất cao, học sinh phát âm đúng hơn, hiện tượng học sinh đọc sai, 
ngọng được giảm đi rất nhiều và các em có cơ hội để phát triển khả năng của 
bản thân,.
3.5. Phồi hợp với phụ huynh hỗ trợ các em tự học ở nhà. 
 Trong chương trình giáo dục phổ thông mới, việc phát huy khả năng tự 
học của bản thân không chỉ diễn ra trong nhà trường mà cả ở gia đình và xã hội. 
Để tạo điều kiện cho các em phát huy được năng lực của bản thân thì việc kết 
hợp giữa nhà trường, gia đình là vô cùng quan trọng. Hình ảnh phối hợp với phụ huynh trên lớp học zoom và zalo Do thời gian áp dụng chưa nhiều. Song bước đầu góp phần hình thành và phát 
triển kỹ năng đọc kết quả rất khả quan.Tôi sẽ tiếp tục áp dụng biện pháp nêu 
trên vào quá trình giảng dạy. Tôi rất mong nhận được sự góp ý của các thầy cô 
giáo và bạn bè đồng nghiệp./. 
 Phúc Khánh, ngày 28 tháng 12 năm 2020
 (Người viết)
 Vũ Thị Nhung